Tekturowe meble dziś nie są niczym niezwykłym. Karton to uniwersalny materiał, który można wykorzystać nie tylko do produkcji opakowań. Jednak prawie 50 lat temu, pokazanie mebla z tektury było rewolucyjnym rozwiązaniem. Za prekursora tego kierunku uznaje się wybitnego projektanta Franka Gehry’ego, bardziej znanego jako architekta, twórcy projektów m.in. Muzeum Guggenheima w Bilbao, Tańczącego Domu w Pradze, sali koncertowej Walt Disney Concert Hall w Los Angeles czy, niezrealizowanej jeszcze, nowej siedziby Akademii Muzycznej w Krakowie.

W 1972 roku pokazał on model krzesła – Wiggle Side Chair, który stał się ikoną designu i do dziś zachwyca i inspirującą kolejnych artystów. Co ciekawe, kiedy Fran Gehry pokazywał swoje kartonowe meble kolekcji Easy Eages, nie zakładał że stanie się prekursorem projektowania zrównoważonego. Wtedy ekologia nie była tak ważna jak dziś, a on sam nie był jej specjalnym zwolennikiem . Jego zamiarem było stworzenie przedmiotów wizualnie zaskakujących, przy użyciu popularnego materiału jakim była tektura. Krzesło jego projektu było dedykowane młodym ludziom, miało być trwałe, funkcjonalne, ekonomiczne i przede wszystkim tanie.

Niestety te marzenia się nie spełniły. Krzesło z tektury zamiast wejść do masowej produkcji, stało się ikoną projektowania i „dobrem luksusowym”. Co gorsze dla autora, przyniosło Gehry’emu taką sławę i światową popularność, że przyćmiła ona jego architektoniczne dokonania. Szybko więc wstrzymał jego produkcję i porzucił temat. Jednak kartonowe arcydzieło nie popadło w zapomnienie. Już w XXI w. jego produkcja, za zgodą autora, została wznowiona, a Wiggle Side Chair, mimoz że liczy sobie ponad 40 lat, nadal wzbudza fascynację.

Dziś kartonowy design zyskuje coraz większą popularność wśród architektów i specjalistów od wzornictwa przemysłowego, szczególnie dotyczy to „drugiego życia” tego materiału. Coraz popularniejszym terminem staje się upcycling, czyli wyższa forma recyklingu. Zjawisko to, nazwane i opisane przez Williama McDonougha oraz Michaela Braungarta w książce: „Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things” wprowadziło nową filozofię w postępowaniu z odpadami cywilizacji. Upcycling przywraca do użytkowania przedmioty i materiały skazane na śmietnik, tworzy z nich nowe rzeczy lub nadaje mową funkcję. Na przykład zużyte kartonowe opakowania zamiast zostać przerobionymi na materiał do produkcji nowych opakowań, stają się przedmiotami użytkowymi.

Podejmując twórczą walkę na rzecz ekologii, projektanci nie tylko przyczynili się do ograniczenia ilości odpadów, ale również zyskali nowy bodziec, który bardzo pozytywnie przyczynił się do rozwoju wzornictwa, które w ostatnich latach mocno popadło w stagnację. Artystyczny recycling pozwolił na wyznaczenie nowych trendów w branży oraz przyczynił się do maksymalnego wykorzystania wielu przedmiotów i materiałów z rynku wtórnego. Z korzyścią dla wszystkich.

Żródło zdjęcia: Vitra Design Museum (www.design-museum.de)