Europa osiągnęła kolejny cel w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym — wskaźnik recyklingu papieru i tektury w 2024 roku wyniósł około 75%, co potwierdza utrzymanie się tego materiału jako lidera w sektorze odzysku surowców. Dane te pochodzą z najnowszego Raportu Europejskiej Rady Recyklingu Papieru, który co roku analizuje stan branży, identyfikuje najważniejsze trendy oraz wskazuje obszary wymagające dalszego rozwoju. To istotny krok naprzód, który świadczy nie tylko o skuteczności systemów zbiórki, lecz także o rosnącej świadomości społecznej i roli przemysłu w promowaniu zrównoważonych praktyk.
Tak wysoki poziom recyklingu to rezultat wieloletnich wysiłków — od rozbudowy infrastruktury po edukację konsumentów oraz wsparcie dla technologii segregacji i odzysku. Papier i tektura czerpią z wielu przewag: są materiałami odnawialnymi, łatwymi do przetworzenia, podatnymi na recykling kilkukrotny, bez znacznego spadku jakości włókna. Ponadto nie wymagają skomplikowanych procesów depolimeryzacji, jak w przypadku wielu tworzyw sztucznych czy laminatów, co ułatwia ich odzysk.
Obecny wynik, stabilność recyklingu na poziomie trzech czwartych wszystkich opakowań papierowych, jest szczególnie istotny w kontekście dążenia do zwiększenia circular material use rate, który UE powinna osiągnąć w kolejnych latach. Pokazuje to, że tektura ma realny potencjał, by stanowić wzorzec dla innych materiałów pod względem zorganizowanego odzysku.
Za sukcesem stoi rozbudowana sieć zbiórki — zarówno papieru biurowego, jak i opakowaniowego. Lokalna segregacja odpadów, gminne systemy zbiórki, a także firmy prywatne prowadzące selektywne zbieranie, tworzą razem sprawny mechanizm odzysku. Ważna jest też rola przedsiębiorców, którzy od lat inwestują w procesy recyklingu i reagują na zwiększone zapotrzebowanie marek na surowiec wtórny. Coraz popularniejsze stają się kontrakty z dostawcami papieru z recyklingu, co wspiera rozwój rynku na każdym poziomie.
W ramach raportu wskazuje się, że udział papieru po odzysku w produkcji jest wysoki, ale nadal potrzebne są inwestycje w utrzymanie jakości. W niektórych przypadkach włókna stają się coraz krótsze po wielokrotnym przetwarzaniu, co wymaga dodawania pewnej części włókien pierwotnych, aby zachować parametry mechaniczne. To wyzwanie technologiczne, nad którym branża intensywnie pracuje, wdrażając ulepszenia w procesie sortowania i czyszczenia, a także rozwijając technologie takie jak odzysk chemiczny włókien.
Patrząc na użytkowników końcowych, sektor opakowań papierowych odgrywa największą rolę w całym sterowaniu recyklingiem — to opakowania zbiorcze, kartony transportowe i opakowania detaliczne najczęściej trafiają do strumienia selektywnej zbiórki. Jednak szczególnie dynamiczny wzrost obserwuje się w recyklingu papieru higienicznego. Choć wcześniej segregacja w tej kategorii była słabsza ze względu na skomplikowany skład i wymagania higieniczne, innowacyjne rozwiązania technologiczne oraz kampanie edukacyjne przyczyniają się do większego zaangażowania konsumentów w oddzielne zbieranie takich odpadów.
Nie oznacza to jednak, że branża może spocząć na laurach. W dalszym ciągu przed sektorem stoją trzy główne wyzwania: zwiększenie jakości recyklingu, inwestycje w kolejne ogniwa łańcucha odzysku i poszerzenie zakresu zbieranych materiałów (np. opakowania wielowarstwowe). W tym kontekście powstałe regulacje unijne, oczekujące coraz bardziej ambitnych wskaźników odzysku i recyklingu, będą zmuszały producentów, recyklerów i samorządy do dalszych wysiłków.
Dobrym rozwiązaniem są modele tzw. rozszerzonej odpowiedzialności producenta, w których marka odpowiada za cały cykl życia produktu — od momentu wprowadzenia opakowania do obrotu aż po jego ponowne przetworzenie. Wymaga to synergii między producentami, operatorami gospodarki odpadami, recyklerami i władzami publicznymi. Tylko takie sieciowe podejście pozwoli zwiększyć skuteczność segregacji i odzysku przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów.
Optymistyczne prognozy na kolejne lata zakładają, że jeśli obecne tempo wzrostu jakości i ilości recyklingu zostanie utrzymane, Europa może dążyć do ponad 80-procentowego recyklingu papieru do końca dekady. Osiągnięcie takiego wskaźnika wymaga jednak dalszych, skoordynowanych działań, inwestycji i wspólnego zaangażowania wszystkich uczestników rynku.
Raport potwierdza, że europejski sektor papierniczy skutecznie implementuje zrównoważone modele produkcji. Wskaźnik recyklingu 75% to ważny sygnał — potwierdzenie, że możliwe jest pogodzenie celów ekologicznych z realiami przemysłowymi. Przyszłość tkwi w innowacjach, edukacji i współpracy — jako kluczu do budowania gospodarki mniej zasobochłonnej i lepiej przygotowanej na wyzwania nadchodzącej dekady.
Raport jest dostępny pod adresem cepi.org/wp-content/uploads/2025/07/EPRC-Monitoring-Report-2024.pdf
Źródło: cepi.org
