Kartonowa tuba to niezwykle wytrzymały materiał. Wykorzystał je w swoich projektach Shigeru Ban, japoński architekt który zasłynął nowatorskim użyciem papieru i tektury przy wznoszeniu konstrukcji, które pozwalają zapewniać dach nad głową ofiarom kataklizmów. Za to rozwiązanie w 2014 roku został uhonorowany nagrodą Pritzkera czyli „architektonicznym Noblem”.

Kartonowe tuby stały się znakiem rozpoznawczym Bana. Stanowią podstawowy element konstrukcyjny jego budowli, które dla wielu są zaskakująco trwałe. Początkowo projekty Bana, zakładające wykorzystanie tektury jako materiału budowlanego, wzbudziły zdziwienie i nieufność. Udowodnił on jednak, że budynek z kartonowych tub może być trwały. Wybudował nawet taki dom dla siebie i w nim zamieszkał.

Najbardziej znaną konstrukcją Bana, jest system tekturowych przegród, który po raz pierwszy znalazł zastosowanie po trzęsieniu ziemi w japońskiej Niigacie. Zwykłe kartonowe płachty stały się izolacją termiczną i granicą, oddzielającą potrzebujące prywatności rodziny od sąsiadów. Na początku karton wykorzystywano wyłącznie jako pokrycie podłogi, ale kiedy ilość ewakuowanych osób spadła, zastosowano go także do budowy ścian. Pierwotny projekt o kształcie plastra miodu, został udoskonalony w konstrukcję zastrzałową, budowaną przy użyciu kartonowych rur. Dawało to możliwość szybszego reagowania i łatwiejszego montażu w dowolnym miejscu. To właśnie rozwiązanie znalazło uznanie międzynarodowego jury przyznającego nagrodę Pritzkera. Doceniono nowatorskie podejście zarówno do rozwiązań konstrukcyjnych jak i do materiału, a także działalność humanitarną.

O tym jak trwałe są kartonowe budowle może świadczyć budynek kościoła katolickiego Takatori w Kobe, wzniesiony w 1995 roku po trzęsieniu ziemi. Obiekt planowany jako tymczasowy, tak się spodobał, że został rozebrany dopiero w 2005 r., i nie dlatego że zaczął się rozpadać, ale uznano, że czas wybudować bardziej okazałą świątynię. Papierowy kościół został rozebrany i przekazany społeczności katolickiej na Tajwanie, gdzie nadal służy jako miejsce kultu. Inny tymczasowy kościół, którego podstawą konstrukcyjną są kartonowe tuby – Cardboard Cathedral, wybudowany po trzęsieniu ziemi w 2011 roku w Christchurch, jest nie tylko ogromny, może pomieścić 700 osób, ale i trwały, jego użytkowanie zaplanowano na 50 lat.

Jednak chyba najciekawszym obiektem o konstrukcji tekturowej zaprojektowanym i zbudowanym przez Shigeru Bana był most nad rzeką Gardon we Francji, prawym dopływem dolnego Rodanu. Most został wykonany niemal tylko i wyłącznie z 281 tekturowych tub o średnicy 11,5 centymetrów i ściankach o grubości 11,9 milimetrów. Był w stanie wytrzymać obciążenie 20 ludzi naraz. Ważąca 7,5 tony konstrukcja została wybudowana w 2007 roku, jednak już po sześciu tygodniach została rozmontowana, nie można go więc podziwiać, pozostały tylko zdjęcia.

Udostępnij

Udostępnij