„Sektor papierniczy – Rekordowe wyniki I półrocza, wzrost wyzwań na horyzoncie” to najnowszy raport sektorowy Banku Pekao S.A., który analizuję sytuację branży papierniczej w I półroczu 2022 r. oraz perspektywy na najbliższe kwartały. Ekonomiści Banku Pekao S.A., Paweł Kowalski i Krzysztof Mrówczyński, przyjrzeli się aktualnej sytuacji, będącej niewątpliwie jedną z jaśniejszych gwiazd polskiego przemysłu.

Polskie firmy generują ponad 6% wartości dodanej sektora papierniczego w UE. Stanowią one prawie 18% łącznej liczby unijnych podmiotów i zatrudniają około 11% wszystkich pracowników. Około 1/3 produkcji branży stanowią podstawowe półprodukty – masa włóknista, papier i tektura. O sile tej branży w Polsce stanowią jednak wytwarzane przez nią gotowe wyroby z papieru, aż za 43% łącznej wartości produkcji sektora odpowiadają opakowania, kolejne 15% przypada zaś na artykuły toaletowe i sanitarne.

Na tle branży papierniczej całej Unii, polscy producenci bardzo dobrze radzili sobie w okresie pandemii. Według danych Eurostatu wolumen produkcji papierniczej w naszym kraju, w latach 2019-2021 wzrósł o około 18%, co było drugim najlepszym wynikiem w Unii Europejskiej. Dwucyfrowe tempo wzrostu produkcji branża utrzymała również w pierwszym półroczu 2022 r. Wynik wygląda jeszcze bardziej imponująco, jeśli dokonamy porównania z innymi krajami. Czołowi producenci unijni Niemcy, Francja czy Włochy pozostawali w tym czasie w stagnacji, a najwięksi producenci półproduktów dla europejskiej branży papierniczej, Szwecja i Finlandia odnotowały spadki produkcji.

Na dobre wyniki branży w ostatnim czasie składał się zarówno szybko rosnący eksport, jak i popyt krajowy. Jednak mimo wyraźnego wzrostu eksportu, saldo handlu zagranicznego pogorszyło się. Wzrost produkcji gotowych wyrobów papierniczych, przy ograniczonej krajowej dostępności masy celulozowej i papieru oraz wzroście globalnych cen tych półproduktów, przełożył się na jeszcze silniejszy wzrost wartości importu w części surowcowej sektora. Zła informacją dla przetwórców papieru w Polsce jest taka, że w segmencie półproduktów aktywność inwestycyjna jest nadal znacznie niższa, niż w obszarze wyrobów gotowych.

Odzwierciedleniem bardzo dobrej koniunktury panującej w sektorze papierniczym, prawie do końca drugiego kwartału 2022 r., są jego rekordowe wyniki finansowe. W pierwszym półroczu łączny wynik netto wzrósł aż o 58% rok do roku. Pomimo rosnących cen surowców, energii oraz płac krajowi przetwórcy papieru byli w stanie także poprawić marże ze swojej działalności. Odnotowano w tym okresie wzrost zyskowności netto o 1% w porównaniu z analogicznym okresem 2021 roku, rentowności kapitałów zaś o prawie 7%. Dotyczyło to zwłaszcza segmentu półproduktów, czyli producentów masy włóknistej, papieru i tektury gdzie zyski wzrosły niemal dwukrotnie. Poprawę w tym okresie, odnotowano również w sektorze produkującym gotowe wyroby papiernicze, szczególnie w segmencie opakowań.

Obecnie warunki rynkowe zmieniają się jednak na zdecydowanie mniej sprzyjające. W sytuacji coraz bardziej widocznego spowolnienia gospodarczego na korzyść branży przemawia jeszcze charakter wytwarzanych przez nią dóbr, zaspokajający podstawowe potrzeby ludności i firm, lecz wyniki produkcji papierniczej za ostatnie miesiące wskazują już na wyraźne wyhamowywanie wzrostu. Jego dynamika w lipcu obniżyła się poniżej 5% rok do roku, co było najsłabszym wynikiem od stycznia 2021 roku.

Od dłuższego czasu obniża się ogólna ocena sytuacji przedsiębiorstw, czego główną przyczyną jest rosnąca bariera popytowa. Najbardziej narażeni na negatywne skutki tego procesu są producenci papieru opakowaniowego oraz opakowań z papieru i kartonu, a przyczyną tego jest pogarszająca się koniunktura w handlu, zarówno krajowym jak i unijnym.

Nadal także utrzymuje się ryzyko po stronie podażowej. Wprawdzie w ostatnim czasie dość mocno spadł odsetek firm wskazujących na niedobór surowców i materiałów jako barierę prowadzenia działalności, lecz wciąż pozostaje on powyżej średnich długoletnich, a kryzys na europejskim rynku gazu, istotnego surowca m.in. w produkcji półproduktów papierniczych, grozi ponownym pogorszeniem się sytuacji w tym aspekcie. Już teraz rekordowe ceny nośników energii zaczynają przekładać się na sytuację branży.

Branża papiernicza, poza raczej schyłkowym segmentem papieru graficznego, wciąż jednak ma bardzo dobre długofalowe perspektywy na przyszłość. Jednym z kluczowych elementów rozwoju pozostanie produkcja opakowań, a czynnikami najbardziej wpływającymi na jej wzrost w naszym kraju, będą korzystne dla branży trendy ekologiczne, posiadane przewagi kosztowe oraz wzrost obrotów handlowych i udziału e-commerce w rynku detalicznym. Struktura branżowa polskiej gospodarki, mocno „opakowaniochłonna” w kontekście Polski jako regionalnego hubu logistycznego i dostawcy produktów dla Europy Zachodniej, także przyczynia się w sposób znaczący do korzystnej sytuacji branży w nadchodzących latach.

Pełny raport jest dostępny tutaj.

Źródło: Banku Pekao S.A.